The Birth of A Nation – Sự khai sinh của một quốc gia
Cảnh trong The Birth of a Nation (FOX Searchlight)
Ra mắt tại liên hoan phim Sundance (một trong những liên hoan phim độc lập lớn nhất nước Mỹ), dành được giải thưởng lớn của hội đồng giám khảo, tạo ra một kỷ lục mới về một bộ phim được nhà phát hành mua lại với giá rất cao (hơn 17 triệu USD), nhưng The Birth of A Nation của đạo diễn Nate Parker có một số phận không suôn sẻ, khi đạo diễn của bộ phim dính vào một scandal về hiếp dâm trong quá khứ. Tuy nhiên, khi tách tác phẩm ra khỏi cuộc sống thường nhật của người nghệ sĩ, The Birth of A Nation là một tác phẩm giàu cảm xúc và mang đậm chất nghệ thuật đối với một đề tài nhạy cảm, ít được khai thác về thời kỳ nước Mỹ còn chế độ nô lệ.
Bộ phim kể về Nat Turner, một nô lệ, cha xứ da đen vào những năm 1830 đã nổi loạn và giết rất nhiều người da trắng trong một thời gian rất ngắn. Cuộc nổi loạn đầy tai tiếng đó gây rất nhiều tranh cãi. Nó phản chiếu xã hội Mỹ thời kỳ chiếm hữu nô lệ, khi con người sử dụng đặc quyền của mình, để đối xử bất bình đẳng đối với đồng loại. Dùng sức mạnh của hình ảnh, và bằng khả năng kể chuyện khéo léo, Nate Parker đưa ra cho chúng ta một lời phản biện dành cho hành động của Nat Turner. Một người da đen đã đứng lên chống lại những kẻ cưỡng bức giống nòi của mình, để rồi hơn 30 năm sau đó, chế độ nô lệ mới bị xoá xổ hoàn toàn tại nước Mỹ với Tu chính án số 13 trong Hiến pháp Mỹ.
Là một cha xứ, một người da đen hiếm hoi biết đọc và có thể thuộc lòng Kinh Thánh, Nat Turner được mô tả như một đứa trẻ từ khi sinh ra đã mang những dấu ấn của tiên tri. Nate Parker khéo léo đan cài vào bộ phim nghi thức của tổ tiên những người da đen như một cách để tạo nên một không khí huyền bí xung quanh cậu bé Nat Turner. Khởi đầu chậm rãi, cuộc sống của Nat khi lớn lên trong một gia đình da trắng tử tế của Virginia không có nhiều va vấp và xung đột. Cho đến khi Nat Turner bị buộc phải đi đến các trang trại khác để dùng những lời trích dẫn trong Kinh Thánh mê hoặc những người da đen bị áp bức bóc lột tàn tệ trên những cánh đồng.
Sự tương phản của một bên là cuộc sống bình yên, lấy vợ sinh con của Nat, và cuộc sống khốn khổ của những người da đen khác khi bị đánh đập và đối xử tàn tệ, được xử lý khéo léo qua những góc máy ấn tượng của đạo diễn hình ảnh Elliot Davis. Bộ phim mang đến cho ta những cảm xúc trái ngược và bất an, một thứ bình yên giả hiệu, về sự hỗn độn trong nhân tính của con người. Nhân danh Chúa để đàn áp kẻ khác, và cũng nhân danh Chúa để mong muốn bình an. Nate Parker nhấn mạnh vào con người hướng trọn vẹn đến Chúa của Nat Turner. Anh như một nhà tiên tri, một người mang xứ mệnh cứu rỗi vùng đất này, một Moses giải thoát cho những người nô lệ. Việc nhấn mạnh vào con người mang những nét huyền bí của tôn giáo, giúp cho đạo diễn Nate Parker truyền tải được lý do dẫn tới những hành động của Nat về sau này, khi anh vùng lên phản kháng.
Mặc dù là bộ phim đầu tay, nhưng Nate Parker đã chứng tỏ được tài năng của mình khi vừa làm đạo diễn, biên kịch, vừa là diễn viên chính hoá thân vào Nat Turner. Không do dự sử dụng những những cảnh quay bạo lực tạo cảm xúc cực mạnh, Nate dẫn dắt khán giả một cách khéo léo đi vào tâm hồn và thấu hiểu Nat Turner. Đồng thời, sự xấu xí của chế độ nô lệ được mô tả triệt để, bộ phim gợi nhớ đến 12 Years a Slave, đến Braveheart như một cách để lý giải khát vọng tự do của Nat, cho bản thân, và cho dòng giống của mình.
Phân biệt chủng tộc, bạo lực đến cực hạn, rất dễ hiểu tại sao bộ phim lại gây nên nhiều tranh cãi như vậy. Nate Parker không chỉ phóng dụ hình ảnh của Nat Turner thành một vị thánh, anh còn vận dụng những thước phim mang hơi hướng Hollywood để tạo kịch tính và lôi kéo cảm xúc của khán giả, điều mà sẽ khiến khán giả cảm thấy một sự sắp đặt cố ý gây nhàm chán. Tuy nhiên, những nỗ lực của Nate Parker trong việc dựng lại một chân dung hoàn toàn phù hợp với tựa đề của bộ phim “Sự khai sinh của một quốc gia” là vô cùng đáng ghi nhận. Phân biệt chủng tộc chưa bao giờ hết trên nước Mỹ, nhưng khi Nat Turner đứng lên tìm lại tự do cho mình. Đó là lúc một nước Mỹ tự do hơn đã được sinh ra, những người da đen sát cánh bên người da trắng trong cuộc nội chiến, và cuối cùng, một người da đen đã đứng ở đầu tàu nước Mỹ, Barack Obama vào thế kỉ 21. The Birth of A Nation là một lời nhắc nhở cần thiết cho tự do và bình đẳng giữa người và người trong mọi thời đại.