Khi “Dr. B” đi xa thêm một dặm…

Với nhiều người, bà là Jill Biden – người trở thành Đệ nhất phu nhân tổng thống Hoa Kỳ kể từ ngày 20-1-2021. Với nhiều người khác, họ đơn giản gọi bà là “Tiến sĩ B.” Suốt đời phụng sự sự nghiệp giáo dục, Tiến sĩ Jill Biden là tấm gương mẫu mực không chỉ với tư cách là nhà giáo mà còn với đức tính khiêm nhường. Hồi chồng bà là Phó Tổng thống, bà vẫn đi dạy, và sinh viên không hề biết bà là vợ của Phó Tổng thống! Cây bút Lauren Lumpkin vừa viết thêm nhiều chi tiết thú vị về bà, trên Washington Post (12-1-2021)…

Mời xem thêm:

Bà Jill Biden

“ĐỆ NHẤT GIA ĐÌNH” JOE BIDEN

Ảnh: Facebook cá nhân của bà Jill Biden

Joe và Jill Biden (ảnh: Annie Leibovitz, Vogue, May 2020)

Mikaela Stack chỉ biết giáo sư tiếng Anh của mình là “một phụ nữ tóc vàng, nhỏ nhắn”, người luôn ăn mặc nghiêm trang kín đáo (“dressed up to the T.”). Bà nổi tiếng nghiêm khắc, chấm điểm khó nhưng công bằng. Bà thường giao một bài luận mỗi tuần và chia sẻ về những chuyến đi châu Phi. Stack rời Thụy Điển năm 2014 để học khoa học chính trị. Có thời gian Mikaela Stack sống vài tháng ở Washington D.C. để học tiếng Anh tại khu học xá Alexandria thuộc Cao đẳng Cộng đồng Bắc Virginia (Northern Virginia Community College – NOVA). Một đêm, bạn cùng phòng của cô – hai nhân viên làm việc tại Capitol Hill – bật tivi để xem Tổng thống Barack Obama đọc Thông điệp liên bang. Trên truyền hình, Stack thấy cảnh Jill Biden ngồi với Michelle Obama. Cô thắc mắc, “Ồ sao giáo sư tiếng Anh của mình lại ngồi cạnh Michelle Obama thế nhỉ?”. Thế là Stack chạy đi tìm quyển giáo trình 111 English Composition. Lúc ấy, cô mới biết “giáo viên tiếng Anh của tôi là Đệ nhị phu nhân của Hoa Kỳ!”.

Jill Biden hầu như luôn tránh nói chuyện với sinh viên về sự dự phần của cuộc đời mình trong chính trị, né các câu hỏi về chồng bà; và đôi khi, bà nói một cách mơ hồ về Joe Biden như “một người thân” – bà Jill Biden kể với NPR năm 2013. Khi sinh viên đăng ký lớp của bà, họ chỉ thấy ghi bà là “nhân viên” (“staff”) hơn là “Tiến sĩ Biden” (“Dr. Biden”) – bà Jill Biden viết trong hồi ký Where the Light Enters năm 2019. Trong thời gian ông Joe Biden làm Phó Tổng thống suốt tám năm, bà phải làm tròn hai vai: Đệ nhị phu nhân tổng thống – với những chuyến công du nước ngoài; và giảng viên Anh ngữ – với việc lên lớp gần như hàng ngày và chấm bài gần như hàng đêm. Bây giờ, khi là Đệ nhất phu nhân, bà vẫn đi dạy. Khi trở lại NOVA vào mùa xuân này, bà sẽ là Đệ nhất phu nhân đầu tiên trong lịch sử Mỹ không từ giã sự nghiệp chuyên môn riêng.

Sinh viên cũ luôn nhớ hình ảnh một nhà giáo dục giàu lòng nhân ái, luôn cặm cụi công việc giảng dạy đến mức nhiều người không biết – hoặc quên – rằng bà là vợ của Phó Tổng thống. Juliette Rosso, người mời Jill Biden làm giáo sư tiếng Anh vào năm 2017, kể rằng bà ấy chưa bao giờ tạo ra hình ảnh mình là nhân vật quan trọng. “Bà ấy chân thật và khiêm tốn” – Juliette Rosso kể. Mikaela Stack nói về Jill Biden: “Cô ấy chu đáo và tận tình. Cô hấp dẫn và tốt bụng đến mức đáng kinh ngạc”.

Trước khi ôm chồng bài thi để chấm điểm lên chiếc Air Force Two cho chuyến bay đến Washington DC dự lễ nhậm chức ngày 20-1-2021, Tiến sĩ Jill Biden đã có 15 năm làm giáo sư tại Trường Cao đẳng Cộng đồng Kỹ thuật Delaware. Trước đó, bà là giáo viên trung học. Thập niên 1980, bà dạy tiếng Anh tại Trung học Claymont. Nhiều học sinh của bà đến từ những trường học có nguồn lực hạn chế. Họ thiếu các kỹ năng cơ bản, và “công việc của tôi là giúp họ bắt kịp với các bạn khác về kỹ năng đọc” – bà Jill Biden viết trong hồi ký. Yolanda McCoy, hiện là thành viên Hội đồng Thành phố Wilmington, từng theo học trong lớp Jill Biden vào năm 1988, kể rằng thoạt đầu mình không đặc biệt hào hứng với lớp. McCoy thường xuyên bỏ học và tiếng Anh không phải là môn yêu thích. Tuy nhiên, Jill Biden khác những giáo viên khác. Bà kiên nhẫn, và cuối cùng, “cô ấy đã chinh phục được chúng tôi” – McCoy kể. “Đến cuối năm thì cả lớp chúng tôi bắt đầu mê học hơn”. Khi dạy tại NOVA, Jill Biden cũng áp dụng cùng phương pháp như vậy. Bà bắt đầu dạy NOVA ngay sau khi chồng bà nhậm chức Phó Tổng thống năm 2009. “Là một nhà giáo dục cả đời, tôi không thể bỏ lại trường lớp và học trò” – Jill Biden nói trong bài phát biểu khai giảng năm 2016 – “Tôi không thể chuyển đến Washington và chỉ sống cuộc sống của Joe”.

Jim McClellan, trưởng khoa nghệ thuật tự do của NOVA, kể với The Washington Post, có lần Jill Biden hỏi rằng liệu bà có thể rời trường sớm 10 phút để tháp tùng chuyến đi ngoại giao qua Nam Mỹ với Joe Biden được không. “Tôi nói, vì máy bay đang nổ máy chờ và hao xăng nên bà cứ việc ra sớm” – Jim McClellan trả lời. Thế là bà Jill Biden vội vã rời đi với một xấp bài để chấm điểm. Khi trở về Mỹ, đống bài thi đã được chấm xong. Brittany Spivey, cựu học sinh NOVA, kể thêm: năm 2010, bà Jill Biden dự cuộc thi trượt băng Thế vận hội mùa Đông ở Vancouver (Canada) cách Mỹ ba múi giờ. Ấy vậy mà vài giờ sau, bà đã trở lại lớp để dạy. Và bà không chỉ dạy chữ. Kaleel Weatherly – trợ lý biên tập American City Business Journals, từng học với bà Jill Biden năm 2012 – cho biết, bà luôn gần gũi và khuyến khích sinh viên sao cho họ có thể biến ước mơ thành hiện thực.

Hơn 50 sinh viên NOVA, trên một trang web dành cho các đánh giá ẩn danh về giáo viên (Rate My Professors), đã nhận xét Jill Biden là nhà giáo dục “đáng kính trọng” (“respected”). Chấm Jill Biden điểm trung bình 4/5 sao, họ nói rằng bà là giáo viên chấm điểm khó; luôn giao rất nhiều bài tập về nhà; nhưng “cách dạy của cô ấy giúp sinh viên trở thành những người có kỹ năng viết xuất sắc lẫn kỹ năng phát triển tổ chức” – một ý kiến nhận xét viết vào tháng 5-2017. Tất nhiên cũng có nhiều học sinh khi nhắc về Jill Biden chỉ nhớ đến một bà giáo nghiêm khắc và khó chịu.

Jill Biden đặc biệt quan tâm giới nữ trong khu học xá. Bà đã cố vấn cho các bà mẹ trở lại trường để lấy bằng. Năm 2009, bà giúp khởi động một chương trình tại trung tâm phụ nữ của NOVA nhằm tạo điều kiện cho các sinh viên nữ tiếp tục theo học. Tiến sĩ Jill Biden, nhìn chung, luôn quan tâm nhu cầu của sinh viên. Bà khuyến nghị các trường cao đẳng cộng đồng cần cung cấp dịch vụ tư vấn tốt hơn cũng như thực hiện các khóa học kỹ năng bắt buộc để chuẩn bị cho sinh viên vào đại học. Bà ủng hộ cao đẳng cộng đồng miễn phí. Chính sách giáo dục của Mỹ nói chung chắc chắn sẽ có thay đổi, không chỉ bởi Jill Biden là Đệ nhất phu nhân mà cá nhân Tổng thống Joe Biden cũng ủng hộ một chính sách giáo dục sao cho có thể đưa Mỹ giành lại ưu thế một cách toàn diện.

Bài đã đăng trên Saigon Nhỏ