Bà Jill Biden

Nổi tiếng là một “bà giáo” mê đi dạy và suốt đời tận tụy với sự nghiệp giáo dục, nếu chính thức trở thành Đệ nhất phu nhân tổng thống Mỹ thứ 46, tiến sĩ Jill Biden sẽ là người đầu tiên trong lịch sử 231 năm trong vai trò này vẫn duy trì nghề nghiệp riêng bên cạnh hình ảnh Đệ nhất phu nhân tổng thống Hoa Kỳ…

Một mẫu mực kiểu Mỹ

Hiện là giáo sư Anh ngữ Đại học Cộng đồng Northern Virginia (NOVA), bà Jill Biden luôn gọi mình là “nhà giáo dục học suốt đời”. Trong buổi nói chuyện về tầm quan trọng của giáo dục nói chung và dạy học nói riêng trên chương trình CBS Sunday Morning vào tháng 8-2020, bà Jill Biden nói: “Tôi dạy rất nhiều người nhập cư và tỵ nạn. Tôi yêu những câu chuyện của họ. Tôi yêu con người họ và tôi yêu thực tế rằng tôi có thể giúp họ trên con đường đi đến thành công”.

“Bà ấy sẽ thật sự mang lại vai trò và chức phận Đệ nhất phu nhân trong thế kỷ 21 theo cách chưa từng có” – nhận xét về Jill Biden của Katherine Jellison, giáo sư Đại học Ohio, sử gia chuyên nghiên cứu về đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ. “Người Mỹ, xét về lịch sử, thường muốn đệ nhất phu nhân phải ở trong Tòa Bạch Ốc và luôn bên cạnh tổng thống bất cứ khi nào có thể nhưng có lẽ đã đến lúc họ phải chấp nhận ý tưởng rằng vợ một tổng thống có thể cùng lúc vừa là đệ nhất phu nhân vừa là người duy trì nghề nghiệp riêng” – Katherine Jellison nói thêm. “Ngọn gió thay đổi đang thổi mạnh vì đất nước đang đi tới. Điều này rồi sẽ xảy ra” – phát biểu của Anita McBride, cựu chánh văn phòng của cựu Đệ nhất phu nhân Laura Bush kiêm trợ lý cựu Tổng thống George W. Bush.

Jill Biden tượng trưng cho một hình ảnh lịch lãm, nhẹ nhàng và khiêm tốn chừng mực của một kiểu Mỹ truyền thống mà ngày nay ngày càng hiếm gặp. Hầu hết sinh viên đều không biết bà là vợ một thượng nghị sĩ hay vợ một phó tổng thống. Bà yêu cầu nhân viên Mật vụ ăn mặc như bình thường, ngồi ngoài hành lang, với laptop trên đùi, như thể họ là sinh viên thực thụ. Tại NOVA (Northern Virginia Community College), bảng tên nơi văn phòng làm việc của bà chỉ ghi đơn giản “Dr. B.” và tên của bà được bà yêu cầu không liệt kê trong sách tham khảo. Nhiều năm nay, rất thân thiết trong quan hệ cá nhân, Jill Biden cùng cựu Đệ nhất phu nhân Michelle Obama thực hiện chương trình Joining Forces giúp gia đình quân nhân những vấn đề liên quan giáo dục, y tế và tìm việc. Năm 2010, Jill Biden từng chủ trì hội nghị White House Summit on Community Colleges lần đầu tiên trong Tòa Bạch Ốc.

Joe và Jill

Sinh ngày 3-6-1951 tại Hammonton (New Jersey); lớn lên tại Willow Grove (Pennsylvania), bà Jill Tracy Jacobs có bằng cử nhân và bằng tiến sĩ Đại học Delaware; hai bằng thạc sĩ Đại học West Chester và Đại học Villanova. Bố bà là nhân viên ngân hàng, có nguồn gốc gia đình ở Ý. Mẹ bà là nội trợ, có nguồn gốc ở Anh và Scotland. Jill Jacobs có tinh thần tự lực sớm. Bà bắt đầu đi làm năm 15 tuổi (từng phục vụ trong một quán ăn ở Ocean City, New Jersey). Năm 1970, bà kết hôn với ông Bill Stevenson nhưng chia tay năm 1974, chính thức ly dị năm 1975, năm mà bà tốt nghiệp Đại học Delaware. Sau đó, bà vừa đi dạy vừa học thêm chương trình thạc sĩ tại Đại học cộng đồng West Chester State. Năm 1981, khi đang mang thai, bà tốt nghiệp thạc sĩ giáo dục. Năm 1987, bà lấy thêm bằng thạc sĩ Anh ngữ. Năm 2007, bà giúp sáng lập Book Buddies với mục tiêu cung cấp sách cho người nghèo. Tháng 1-2007, ở tuổi 55, bà nhận được bằng tiến sĩ giáo dục học (Doctor of Education – Ed.D.)…

Joe Biden mất vợ (Neilia) và cô con gái một tuổi (Naomi) khi một xe tải đâm sầm vào họ vào một ngày năm 1972. Một tai nạn cực kỳ khủng khiếp. “Sáu tuần sau cuộc tranh cử (thượng nghị sĩ Delaware), toàn bộ thế giới của tôi vĩnh viễn thay đổi. Khi đang ở Washington bàn việc tổ chức nhân sự, tôi nhận được điện thoại. Vợ và ba con đang đi mua sắm Giáng sinh thì một xe tải kéo giết chết cô ấy và đứa con gái. Lúc đó người ta còn không biết hai con trai có qua khỏi không” – ông Joe Biden kể lại. Hai cậu con trai nằm suốt mấy tháng trong bệnh viện và Joe làm lễ nhậm chức trong đó…

Ba năm sau, người em trai của Joe “làm mối” bằng cách cho ông số điện thoại của Jill. Joe sau này nhắc đi nhắc lại rằng có lẽ người vợ quá cố Neilia đã mang Jill đến cho ông. Hai người hẹn gặp nhau. Lúc ấy Jill đã chia tay người chồng trước và vẫn còn học đại học. Năm 2016, Jill kể với tờ Vogue: “Tôi đang là sinh viên năm cuối và tôi từng hò hẹn với nhiều cậu bảnh bao vận jeans và áo thun. Thế mà ông ấy đứng trước cửa nhà, mặc cái áo khoác thể thao và mang giày mọi. Tôi nghĩ, ôi lạy Chúa, không xong rồi, sẽ chẳng đi đến đâu cả, triệu năm nữa cũng không xong. Ông ấy lớn hơn tôi chín tuổi! Dù vậy, chúng tôi vẫn cùng đi xem phim A Man and a Woman trong một rạp ở Philadelphia. Thế mà lại cả hai lại thật sự cảm nhận rung động. Khi đưa tôi về, ông ấy bắt tay, chúc ngủ ngon. Tôi phóng lên lầu và gọi cho mẹ lúc 1g sáng: “Mẹ ơi, cuối cùng con đã gặp được một quý ông”.

Tuy nhiên, “gentleman” Joe Biden đã “vất vả” cầu hôn năm lần Jill mới “say yes”. Bà Jill kể với Vogue: “Tôi nói, chưa được đâu, chưa, chưa. Vì lúc đó tôi bắt đầu thương hai đứa con trai ông ấy và tôi thật sự có cảm giác rằng cuộc hôn nhân phải nhất định không thể để chuyện gì không tốt xảy ra. Chúng đã mất mẹ và tôi không thể để chúng mất thêm một người mẹ nữa. Vì thế, tôi muốn mọi việc phải thật sự chắc ăn”. Ông Joe kể thêm, ông đã đưa ra một “tối hậu thư”. “Em, đây là lần cuối cùng anh hỏi em đấy. Anh không quan tâm khi nào chúng ta kết hôn nhưng anh muốn một lời cam kết”. Hai người kết hôn ngày 17-6-1977, trong một nhà nguyện trong trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York City. Hôn lễ được tổ chức với sự chứng kiến khoảng 40 người thân gia đình và bạn bè. Hai đứa con trai của ông Joe – Beau và Hunter – đứng hai bên “tân lang” và “tân nương”…

Jill trong sự nghiệp Joe

Không có thăng trầm nào trong cuộc đời Joe Biden mà bà Jill không cùng hiện diện, suốt từ khi kết hôn với ông đến nay. Năm 1987, bà đứng bên cạnh khi Joe tuyên bố tranh cử tổng thống. Năm 2003, bà viết trong hồi ký, bà muốn chấm dứt nói về chuyện tranh cử khi viết trên bộ đồ bơi chữ “NO” to tướng. Năm 2008, bà ôm ông sau khi Joe ngã ngựa trước cuộc đua tranh cử tổng thống với Barack Obama. Năm 2015, bà lau nước mắt cho chồng khi đứa con trai của ông, Beau, chết vì ung thư…

Như được thuật từ Washington Post, vai trò Jill Biden trong chiến dịch tranh cử 2020 là rất lớn. Tháng 8-2020, chính bà là người trấn an những ý kiến hoài nghi rằng Joe không thể thắng nếu tranh cử. Trước đó, tháng 5-2020, bà tuyên bố mạnh mẽ rằng “đã đến lúc phải đi tới”. Đây là lần đầu tiên bà tạm nghỉ dạy, kể từ lần sinh đứa con Ashley năm 1981, để dồn hết thời gian cho chiến dịch tranh cử. Vào ngày Joe Biden gọi thượng nghị sĩ Kamala D. Harris mời đứng cùng liên danh, chuông điện thoại của thị trưởng Los Angeles Eric Garcetti cũng reo (Garcetti từng là đồng chủ tịch ủy ban chọn lọc nhân sự Phó Tổng thống của Joe Biden). Đầu dây bên kia là Jill. Bà đã giúp chồng thu hẹp danh sách từ hơn 20 xuống còn 11 người để Joe phỏng vấn cho vị trí phó tổng thống…

Nếu Joe Biden chính thức trở thành tổng thống Hoa Kỳ, và với Jill Biden bên cạnh, những chính sách liên quan giáo dục nói chung chắc chắn sẽ thay đổi. Lịch sử Tòa Bạch Ốc chưa từng có đệ nhất phu nhân nào gắn bó với sự nghiệp giáo dục và có bằng cấp giáo dục cao như bà. Giáo dục với Jill Biden cũng quan trọng như hơi thở của bà. Nhiều nhân viên Tòa Bạch Ốc và cá nhân cựu Đệ nhất phu nhân Michelle Obama vẫn còn chưa quên hình ảnh gần như lúc nào cũng ôm chồng bài thi để chấm điểm của Phu nhân Phó Tổng thống Joe Biden.

Trong những chuyến công du cùng Tổng thống Barack Obama đến Israel, Nhật, Cộng hòa Congo, Jill vẫn tay xách nách mang chồng bài thi. Một lần, Jill được nhân viên yêu cầu phải ra khỏi phòng làm việc sớm hơn 10 phút, vì Phó Tổng thống Joe Biden đang chờ trên chuyên cơ Air Force Two cho chuyến công du ba nước Mỹ Latin. Người ta phải nhắc rằng, máy bay đã nổ máy và đang… tốn xăng nên bà phải thu dọn ra ngay. Bà ra khỏi văn phòng, tay vẫn ôm chồng bài thi. ½ trong số đó đã được chấm xong kịp lúc khi bà trở về và chuẩn bị cho lớp dạy vào thứ ba…

Bài đã đăng trên Saigon Nhỏ

Ngày 21-7-2015, Phu nhân Phó Tổng thống Hoa Kỳ Jill Biden đã đến Sài Gòn và dự một hội thảo về đào tạo 70 giáo viên Anh ngữ (ảnh: trang Facebook Lãnh sự quán Hoa Kỳ)