Trên con đường đời chắc hẳn chúng ta từng nhận được lời khuyên “Hãy sống cho hiện tại. Đừng bận tâm về quá khứ. Đừng mơ tưởng đến tương lai”. Tuy nhiên, quan điểm này gây chút lấn cấn. Hiện tại của con người được xây dựng lên từ nền tảng của quá khứ. Tương lai là những gì được bồi đắp từ hôm nay. Con người dạt dào tình cảm không thể sống mà không nhớ về ngày hôm qua. Nhứt là “những ngày hôm qua” ngọt ngào mà khi nhớ đến làm cho họ biết rằng trong lòng mình vẫn còn lòng trắc ẩn. Ca khúc “Yesterday Once More” phản ánh quan điểm đó.
Những người hâm mộ ban nhạc “The Carpenters” (giọng hát chính là Karen Carpenter và giọng hát bè là Richard Carpenter) đều đã từng nghe ca khúc “Yesterday Once More”. Ca khúc này được Richard Carpenter và John Bettis sáng tác, và được phát hành vào năm 1973, trở thành bản hit trong album “Now & Then”. Đây là album phòng thâu thứ năm của “The Carpenters”.
Từ ca khúc “Yesterday Once More”…
Ca khúc “Yesterday Once More” đã chiếm được cảm tình của thính giả trên thế giới trong đó có Việt Nam, kể từ khi được phát hành. Ca khúc này giành vị trí số một trong các bảng xếp hạng âm nhạc tại nhiều quốc gia hồi năm 1973: Canada Top Singles, Canada Adult Contemporary, Oricon International Singles Chart, US Adult Contemporary (Billboard), US Cash Box Top 100, US Cashbox Radio Active Airplay Singles.
Nhạc phẩm “Yesterday Once More” được sáng tác theo thể loại nhạc Pop, nhịp 4/4, viết cho hợp âm Mi trưởng, dành cho quãng giọng từ Mi ở quãng ba cho đến Sol thăng quãng bốn. Lời ca khúc nói về một nhân vật từng có những khoảnh khắc hạnh phúc khi lắng nghe nhạc trên chiếc radio và hát theo ca sĩ. Và hạnh phúc đơn giản ấy của “ngày hôm qua chợt trở về” y nguyên khi nhân vật được dịp nghe lại những bài hát thuở xưa trên chiếc radio.
“Yesterday Once More” cũng đã nói thay suy nghĩ của biết bao thính giả đã từng có những ký ức đẹp đối với những ca khúc được phát sóng trên radio. Rồi năm tháng dần trôi qua, ta tưởng chừng như những kỷ niệm đẹp đó đã trôi vào quên lãng nhưng rồi một ngày ta chợt “bắt gặp” những ca khúc ưa thích trên radio, ta như được sống lại những năm tháng đẹp:
“Trong những năm tháng tuổi trẻ
Tôi thích nghe radio
Chờ được nghe những ca khúc ưa thích
Khi ca sĩ cất tiếng hát tôi cũng hát theo
Sở thích đó làm tôi mỉm cười.
When I was young
I’d listen to the radio
Waitin’ for my favorite songs
Waiting they played I’d sing along
It made me smile
Đó là những năm tháng rất hạnh phúc
Và cách đây không quá lâu
Tôi tự nhủ lòng những khoảnh khắc đó đâu rồi
Nhưng rồi những ký ức hạnh phúc đó ùa về
Từ những ca khúc mà tôi đã từng yêu thích
Giống như gặp lại người bạn mất liên lạc từ lâu.
Those were such happy times
And not so long ago
How I wondered where they’d gone
But they’re back again
Just like a long lost friend
All the songs I loved so well
Mỗi giai điệu
Mỗi âm điệu
Vẫn tỏa sáng tâm hồn tôi
Mỗi lời ca
Các ca sĩ bắt đầu cất lên
Thật ngọt ngào.
Every sha-la-la-la
Every wo-wo-wo
Still shines
Every shing-a-ling-a-ling
That they’re starting to sing’s
So fine
Khi ca sĩ hát đến đoạn
Chàng trai làm tan nát trái tim cô gái
Lời ca tiếng hát khiến tôi khóc
Giống như thuở trước
Ngày hôm qua chợt trở về
When they get to the part
Where he’s breakin’ her heart
It can really make me cry
Just like before
It’s yesterday once more
Nhìn lại những năm tháng
Đã qua
Và tôi đã từng có thời gian hạnh phúc
Khiến lòng tôi bây giờ càng thêm buồn
Mọi thứ đã đổi thay
Lookin’ back on how it was
In years gone by
And the good times that I had
Makes today seem rather sad
So much has changed
Những ca khúc trữ tình
Mà tôi đã từng hát theo
Và tôi nhớ từng từ từng chữ
Những giai điệu năm xưa
Vẫn còn cuốn hút tôi
Dù chúng có tan theo năm tháng
It was songs of love that
I would sing to then
And I’d memorize each word
Those old melodies
Still sound so good to me
As they melt the years away
Tất cả những ký ức đẹp nhất
Hiện lên rõ ràng trong tâm trí tôi
Có những ký ức khiến tôi bật khóc
Giống như thuở trước
Ngày hôm qua chợt trở về
All my best memories
Come back clearly to me
Some can even make me cry
Just like before
It’s yesterday once more”
“Yesterday Once More” được trình bày qua giọng ca chính của Karen Carpenter mang hơi hướng tiếc nuối đã chạm đến ký ức khó phai của những thính giả thuộc nhiều thế hệ, nhiều người trong số họ khi nghe lại ca khúc này trên YouTube đã để lại những bình luận xúc động.
Thính giả có nickname @maggielui4646 hồi tưởng “Tôi nghe ca khúc này khi tôi 13 tuổi trên radio ở Hong Kong. Bây giờ tôi đã 52 tuổi và đã định cư nhiều năm tại Canada, trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc sống. Tôi vẫn ưa thích ca khúc này. Đây là một ca khúc tuyệt vời và ca sĩ hát cũng tuyệt vời”.
Trong khi đó, một thính giả có nickname @andysu6987 chia sẻ “Tôi năm nay đã 63 tuổi. Tôi đã nghe The Carpenters từ hồi còn nhỏ. Ca khúc này làm động lực sống trong đời tôi”.
Thính giả có nickname @cavaleteiro đánh giá “Cô ca sĩ có giọng ca tuyệt vời nhất. Cao độ hoàn hảo. Và không cần khoa trương và cố gắng gây ấn tượng với thính giả bằng quãng giọng. Cô ấy thật sự là một ca sĩ đầy tài năng và khiêm tốn, trình bày ca khúc một cách tốt nhất, mang đến niềm vui đến cho mọi người”.
Còn thính giả có nickname @markv78 luyến tiếc “Thế giới sẽ trở nên tốt đẹp hơn nếu âm nhạc như thế này quay lại. Thật diễm phúc khi lớn lên với ca khúc này trên radio. Tôi nhớ là mình nghe ca khúc này ngay từ còn nhỏ xíu”.
… Đến chiếc radio ngày xưa
“Yesterday Once More” từng vang vọng khắp Việt Nam mãi cho đến thập niên 1990, cái thời mà người Việt vẫn còn dùng radio để chờ đợi nghe chương trình ca nhạc giống như nhân vật được phác họa trong lời ca khúc này. Mặc dầu, người phương Tây bắt đầu ít nghe radio để giải trí kể từ những năm 1950s vì “làn sóng” truyền hình thay vào đó, tuy nhiên, chiếc radio vẫn chưa “biến mất”, đặc biệt là vì các chương trình ca nhạc vẫn được phát trên radio vào những năm 1970. Cho đến ngày nay, các hình thức truyền thông mới như dịch vụ phát trực tuyến (Netflix, YouTube, Spotify…) cũng cạnh tranh với radio thì không chỉ người phương Tây mà người Việt Nam đã không còn “mặn mà” với chiếc radio.
Ngày nay, các thiết bị kỹ thuật số đã dần dần thế chỗ cho những chiếc radio trong thời hoàng kim. Thậm chí, con người chỉ cần có cái điện thoại thông minh là có thể nghe được những bản nhạc ưa thích mà không cần phải chờ đợi đến giờ phát của chương trình ca nhạc, không cần phải nghe hàng loạt thông tin mà thính giả không cần quan tâm trước khi được nghe chương trình ca nhạc.
Cũng như bao người nghe nhạc qua chiếc radio, tôi cũng đã từng sắm một chiếc radio tí tẹo bằng bàn tay của trẻ mới dậy thì. Hằng đêm, tôi thường thức đến khuya để dò sóng của từng kênh phát chương trình ca nhạc. Tôi không có sở thích hát theo ca sĩ mỗi khi nghe nhạc trên chiếc radio. Sở thích của tôi nghe tất cả các thể loại âm nhạc từ nhạc giao hưởng, những ca khúc tiếng Anh, nhạc hòa tấu, nhạc trẻ cho đến nhạc truyền thống Việt Nam như ca cổ, hát ru, hò, hát xẩm, chèo, hát văn, ca trù, dân ca v.v.
Chiếc radio không chỉ là bạn của những thanh niên sống xa nhà như tôi mà còn là vật không thể tách rời của những ông lớn tuổi. Đã lâu lắm rồi tôi không còn thấy những “ông già” ngồi bên chiếc radio để nghe tin tức. Có phải chiếc radio đã thật sự lỗi thời hay tin tức bây giờ không còn đáng để nghe. Hình ảnh những chiếc radio bây giờ chỉ còn trên các kệ trưng bày của những người ưa thích lưu lại những vật phẩm thời xưa để níu kéo một thời đã qua.
Ngày nay, ca khúc “Yesterday Once More” chắc là không còn được phát trên sóng radio. Bây giờ, ai muốn nghe lại ca khúc này thì có thể tìm thấy trên YouTube. Tuy nhiên, các thế hệ trẻ ngày nay không quan tâm đến những giai điệu buồn man mác, gợi nhớ ký ức như ca khúc “Yesterday Once More” vì chỉ có hơn 51 triệu lượt xem trong 16 năm qua được đăng trên YouTube. Chắc có lẽ “Yesterday Once More” của ngày hôm qua càng ngày càng xa cách con người hiện tại, bị chôn vùi vào dĩ vãng mà không còn trở về nữa.
